Obszary chronione

  • Aleja Lipowa w Konopnicy foto D. Piwowarski

Aleja Lipowa w Konopnicy

Zespół zieleni kształtowanej w Konopnicy wpisany do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 514 z 8 listopada 1978 r.
Ogólna długość alei w Konopnicy wynosi ok.900 m. Tworzą ją lipa drobnolistna, z niewielką domieszką, którą stanowi robinia akacjowa. Drzewa inwentaryzowano poczynając od zespołu dworskiego w kierunku pierwszych zabudowań gospodarczych wsi i dalej w stronę lasu. Tuż przy majątku, aż do skrzyżowania dróg wiejskich drzewa rosną w dużym zwarciu, bądź też miejscami w jednostajnym zadrzewieniu tworzą się wyraźnie luki. Ze względu na zły stan zachowania sporą ilość drzew usunięto i stąd po stronie północnej pozostało tu tylko kilka lip, podczas gdy po stronie południowej rośnie ich aż kilkanaście. Początkowo drzewa rosną przy piaszczystej drodze porosłej częściowo trawiastą murawą przed niezbyt wyraźnym, płaskim rowem, w sąsiedztwie podmokłych łąk. Za skrzyżowaniem zmienia się nieco wygląd alei, rozrzut drzew jest bardziej równomierny inaczej nieco wygląda ich pokrój. Przy parku lipy wyróżniają się wysokimi, smukłymi pniami i kolumnową koroną. Na odcinku od skrzyżowania dróg do lasu drzewa są bardziej przysadziste, korony szerokie o gałęziach zwieszonych niekiedy prawie do ziemi. Drzewa nasadzone są tu w rzędach po obu stronach piaszczystej, bardzo wyboistej drogi o szerokości ok.10 m. W jej koronie, za trawiastym ok. 2-metrowym poboczem. Miejscami rosną one na niewielkim wzniesieniu porosłym trawą. Osobliwością alei jest kilka drobnych lip z odsłoniętymi korzeniami podmywanymi ciągle przez wodę, spływającą z pól po urwistej krawędzi drogi. Malowniczości alei dodają także stare robienie akacjowe o ażurowych jasnozielonych koronach i nabrzmiałych od narośli i spękań pniach.
Na podstawie szczegółowej analizy pomiaru grubości i odległości od siebie drzew wynika, iż pierwotnie sadzono je co 8-9 m. Takie zagęszczenie sprzyjało rozwojowi wszystkich drzew w alei, co wyraziło się w zbliżonych pomiarach obwodów pni mierzonych na wys.1,3 m od ziemi.

Na mapie kwatermistrzostwa z 1839r. nie ma jeszcze śladów przydrożnego zadrzewienia w tej okolicy, jakkolwiek istniała już wówczas sieć dróg, przy której rosną dziś sędziwe drzewa. Wiek i genezę tej alei należy łączyć z dworem i parkiem dworskim w Konopnicy, z którymi związane jest ona kompozycyjnie. Należy przypuszczać, że aleja powstała po roku 1866, kiedy dobra konopnickie znajdowały się w największym rozkwicie gospodarczym. W ostatnim ćwieczku XIX wieku obszar majątku znacznie się powiększył. Ziemie dworskie wraz z fol. Przewodowice, Wołucza, Zagórze, częścią fol. Michalin, osadą Żydomice i Kaleń posiadały 3559 mórg powierzchni. W tym czasie Konopnica prawdopodobnie należała do rodziny Majewskich. Obecność tej rodziny jest potwierdzona od okresu panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego do początku XX wieku. W końcu XIX wieku wraz z modernizacją dworku i parku zaczęto także upiększać główne drogi dojazdowe do majątku. Powstała również aleja łącząca Konopnicę z Żydomicami. Aleja dojazdowa do dworu, fragmenty widoczne są od strony trasy Katowice - Warszawa, oraz aleja wiodąca z tyłu kompleksu ogrodowego, od budynków gospodarczych poprzez wieś, aż do granic majątku.

  • Aleja Lipowa w Konopnicy foto D. Piwowarski
  • Aleja Lipowa w Konopnicy foto D. Piwowarski
  • Aleja Lipowa w Konopnicy foto D. Piwowarski
  • Aleja Lipowa w Konopnicy

Wstecz